Trong thời gian gần đây, việc chọn lựa đi hợp tác lao động Nhật Bản đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Nhật Bản đang là một trong những điểm đến lớn và quan trọng nhất cho người lao động Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực hợp tác lao động Nhật Bản. Lý do cho sự lựa chọn này chính là vì mức thu nhập hấp dẫn, môi trường sống hiện đại và văn minh.
Điều này không chỉ là cơ hội để cải thiện tài chính cá nhân mà còn là một cơ hội để phát triển bản thân. Tuy nhiên, để thành công khi đi làm việc tại Nhật, người lao động cần trang bị cho mình những thông tin cần thiết. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu chi tiết về những điều đó thông qua TAMAGO.
1. Hợp tác lao động Nhật Bản là gì?
Hợp tác lao động Nhật Bản là hình thức đưa người Việt sang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản theo chương trình hợp tác được cam kết bởi chính phủ Nhật Bản và Việt Nam. Đơn vị chủ quản chính là Bộ Lao Động Thương Binh & Xã Hội. Các công ty có chức năng đưa người sang nước ngoài, phải được sự cho phép của Bộ LĐTB & XH.
Đơn giản, đây là chương trình hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản, cho phép người lao động Việt Nam sang làm việc tại Nhật theo các chương trình và ngành nghề đã được quy định.
2. Thị trường hợp tác lao động Nhật Bản năm 2024
Về tình hình hợp tác lao động Nhật Bản trong năm 2022 và 2023
Theo thống kê từ Cục Quản lý lao động ngoài nước, trong 3 tháng đầu năm 2021, tổng số người lao động Việt đi làm việc ở nước ngoài là 29.541 lao động, đạt 32,82% kế hoạch năm 2021 đề ra. Trong đó, Nhật Bản vẫn dẫn đầu về số lượng với 18.178 lao động.
Thông kê mới nhất của cục quản lý lao động ngoài nước cho biết năm 2022 có hơn 127.000 lao động sang làm việc tại Nhật Bản, đây là một con số khủng khiếp cao gấp 6 lần so với năm 2021.
Trong giai đoạn nửa đầu năm được xem là thời điểm xuất khẩu lao động sang Nhật Bản diễn ra sôi nổi nhất và cơ hội để thực hiện trên 50% chỉ tiêu kế hoạch được giao trong năm. Tuy nhiên, trong năm 2024 vẫn là một năm vô cùng khó khăn đối với công tác xuất khẩu lao động sang Nhật Bản khi tình hình dịch Covid vừa hết nhưng lại tới suy thoái kinh tế toàn cầu dẫn đến tiền Yên của Nhật Bản giảm mạnh, đặc biệt là ở các thị trường lao động truyền thống như Việt Nam.
Dự đoán tình hình hợp tác lao động Nhật Bản năm 2024 giai đoạn sắp tới
Khi tiền Yên Nhật Bản dần tăng trở lại, nhu cầu tuyển dụng lao động Việt Nam tại các công ty xí nghiệp Nhật Bản sẽ lớn hơn để tăng cường nhân lực. Vì vậy, có thể điều kiện xuất khẩu và thủ tục xuất cảnh có thể được nới lỏng. Bên cạnh đó, thời gian xuất cảnh cũng nhanh hơn, nên những người lao động có nhu cầu đi làm việc tại Nhật Bản trong giai đoạn sắp tới được xem là có cơ hội “vàng” để có thể sang Nhật sinh sống và làm việc.
Ngoài ra, Visa lao động mới về “kỹ năng đặc định” đang được triển khai rộng rãi hơn tại Việt Nam. Điều này có lẽ là tin vui về sự khởi sắc của thị trường xuất khẩu lao động sang Nhật.
Dự kiến năm 2024, các doanh nghiệp Việt Nam đã giảm bớt lao động nên tỷ lệ thất nghiệp sẽ giảm đi đáng kể, đồng thời số lượng xuất khẩu lao động sang Nhật sẽ tăng lên. Chính vì vậy, con đường đi Nhật vẫn là lựa chọn hàng đầu cho nhiều người lao động.
Chương trình thực tập sinh hợp tác lao động Nhật Bản sẽ được kéo dài thời gian
Đây được xem là tin vui đối với người lao động có nguyện vọng muốn sang Nhật Bản sinh sống và làm việc lâu dài. Vì những năm qua, chương trình thực tập sinh kỹ năng tại Nhật chỉ có giới hạn thời gian làm việc là 3 năm. Tuy nhiên, hiện nay, nếu đáp ứng đủ tất cả điều kiện, thực tập sinh sau khi kết thúc hợp đồng sẽ có thể quay trở lại Nhật để làm việc. Ngoài ra, thời gian làm việc của thực tập sinh được cấp visa kỹ năng đặc định cũng sẽ được gia hạn lâu dài.
3. Điều kiện đi hợp tác lao động Nhật Bản năm 2024
Đối với những ai mong muốn có cơ hội làm việc tại Nhật Bản, việc hiểu rõ về các điều kiện cần thiết là điều rất quan trọng. Mỗi đơn hàng tại Nhật sẽ có những yêu cầu cụ thể về điều kiện, vì vậy việc chuẩn bị kỹ càng là không thể thiếu.
Dưới đây là một số điều kiện cơ bản mà bạn cần phải nắm rõ nếu muốn đi hợp tác lao động Nhật Bản:
Điều kiện về độ tuổi:
- Tuổi từ 18 đến 35 tuổi là đủ điều kiện về độ tuổi để đi hợp tác lao động Nhật Bản. Tuy nhiên, từng ngành nghề có yêu cầu về độ tuổi khác nhau, có thể lên đến 40 tuổi.
Ví dụ:
- Thực tập sinh kỹ năng và kỹ năng đặc định yêu cầu từ 18 tuổi trở lên.
- Kỹ thuật viên (Kỹ sư Nhật Bản) yêu cầu từ 21 tuổi trở lên.
Điều kiện về ngoại hình:
- Giới tính: Nam/Nữ
- Ngoại hình: Nam cao từ 1m60 trở lên, Nữ cao từ 1m50 trở lên.
- Chưa từng xin Visa đi Nhật.
- Người lao động bất hợp pháp sẽ không có khả năng quay lại.
Điều kiện về sức khỏe:
- Không có hình xăm (tuy nhiên, một số xí nghiệp đã chấp nhận lao động có hình xăm sau khi được tư vấn đơn hàng phù hợp nhất).
- Không bị dị tật.
- Không bị mù màu.
- Mắt phải đạt kết quả khám 7/10 trở lên.
- Không nhiễm HIV, viêm gan B.
- Phải đạt kết quả khám sức khỏe tốt theo tiêu chuẩn khám cho người lao động nước ngoài.
Điều kiện về kinh nghiệm:
- Không yêu cầu bằng cấp, nhưng người đi xuất khẩu lao động phải có khả năng học tiếng Nhật.
- Không yêu cầu kinh nghiệm đặc biệt. Đa số các đơn hàng không yêu cầu kinh nghiệm, chỉ ít yêu cầu về tay nghề như: may mặc, sửa chữa máy móc, hàn xỉ.
Điều kiện chung khi đi Nhật:
- Đạt sức khỏe tốt là điều kiện cơ bản.
Hiểu rõ về những điều kiện này sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho việc đi hợp tác lao động Nhật Bản.
4. Thuận lợi và khó khăn khi đi hợp tác lao động Nhật Bản
4.1. Thuận lợi khi đi hợp tác lao động Nhật Bản
- Mức lương cao: Người lao động khi đi hợp tác lao động Nhật Bản thường nhận được mức lương cao hơn so với nước khác. Mức lương trung bình dao động từ 24 – 35 triệu đồng/tháng đối với lao động phổ thông và từ 32 – 40 triệu đồng/tháng đối với những người có kỹ năng chuyên môn.
- Phúc lợi tốt: Các chế độ phúc lợi như bảo hiểm, lương thưởng và nghỉ phép ở Nhật thường được quy định rõ ràng và đảm bảo cho người lao động. Họ được đóng bảo hiểm và được cung cấp nơi ăn ở trong suốt thời gian hợp đồng.
- Môi trường làm việc chuyên nghiệp: Công ty Nhật Bản phải đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt để tiếp nhận lao động nước ngoài. Lao động khi làm việc tại đây được hưởng môi trường làm việc lành mạnh, hòa đồng và an toàn.
- Cơ hội nâng cao trình độ: Khi hoàn thành hợp đồng và trở về nước, người lao động có cơ hội tìm kiếm việc làm tại Việt Nam với nhiều vị trí quản lý và trưởng bộ phận do có vốn kiến thức và kỹ năng tiếng Nhật được nâng cao.
4.2. Khó khăn khi đi hợp tác lao động Nhật Bản
- Rào cản ngôn ngữ: Sự bất đồng về ngôn ngữ là một trong những thách thức lớn đối với người lao động khi mới đến Nhật Bản. Mặc dù được học tiếng Nhật trước khi đi, nhưng việc tiếp thu ngôn ngữ mới không phải lúc nào cũng dễ dàng.
- Chi phí sinh hoạt cao: Nhật Bản là một trong những quốc gia có chi phí sinh hoạt cao. Người lao động khi sinh sống và làm việc ở đây phải chi trả một khoản chi phí không nhỏ để trang trải cuộc sống hàng ngày.
- Sự sốc văn hóa: Sự khác biệt văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản có thể gây ra sự sốc cho nhiều người lao động. Các quy chuẩn và phong tục tập quán mới tại Nhật Bản, như làm việc nghiêm túc, tuân thủ quy định và thói quen xã hội, có thể tạo ra những khó khăn ban đầu cho người lao động.
Xem thêm: 14 ngành nghề Tokutei Gino (kỹ năng đặc định) Nhật Bản gồm những ngành nào?
5. Quy trình và thủ tục đi hợp tác lao động Nhật Bản mới nhất
Bước 1: Sơ tuyển đầu
Đầu tiên, ứng viên phải đáp ứng các tiêu chí cơ bản về độ tuổi, cân nặng, chiều cao và trình độ học vấn. Quá trình sơ tuyển nhằm lựa chọn ra những ứng viên phù hợp để tham gia chương trình xuất khẩu lao động tại Nhật Bản.
Bước 2: Đăng ký, nộp hồ sơ, nộp phí đặt cọc và ký hợp đồng
Sau khi đạt được tiêu chuẩn sơ tuyển, người lao động tiến hành đăng ký, nộp phí và ký kết hợp đồng với công ty đưa người lao động đi.
Bước 3: Đào tạo tiếng Nhật và nghề nghiệp
Tất cả người lao động sẽ tham gia khóa học tiếng Nhật và đào tạo nghề phù hợp với yêu cầu công việc cụ thể và đối tượng lao động.
Bước 4: Đăng ký đơn tuyển
Người lao động sẽ được tư vấn và đăng ký đơn tuyển dụng phù hợp.
Bước 5: Phỏng vấn
Người lao động tham gia phỏng vấn trực tiếp hoặc qua các phương tiện truyền thông trực tuyến với nhà tuyển dụng, bao gồm các bài thi tay nghề, kỹ năng và kiến thức.
Bước 6: Hoàn thiện hồ sơ trúng tuyển
Sau khi trúng tuyển, người lao động hoàn thiện hồ sơ theo yêu cầu của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh Nhật Bản.
Bước 7: Xin tư cách lưu trú
Hồ sơ của người lao động được nộp lên cơ quan quản lý xuất nhập cảnh Nhật Bản để xin tư cách lưu trú, với thời gian xét duyệt từ 3 đến 6 tháng.
Bước 8: Xin Visa sau khi có tư cách lưu trú
Sau khi được chấp nhận, công ty sẽ tiến hành xin Visa cho người lao động tại Đại sứ quán Nhật Bản.
Bước 9: Xuất cảnh
Cuối cùng, sau khi có Visa, người lao động sẽ được hướng dẫn và hỗ trợ xuất cảnh sang Nhật Bản để làm việc.
6. Chi phí đi hợp tác lao động Nhật Bản
Phần lớn người lao động đến từ các vùng nông thôn với thu nhập thấp, khi quyết định đi Nhật cần phải xem xét kỹ lưỡng về chi phí.
Chi phí khám sức khỏe:
- Phải khám sức khỏe để đảm bảo đáp ứng điều kiện làm việc. Phí dao động từ 700.000 VNĐ đến 2.000.000 VNĐ tùy theo bệnh viện.
Phí đào tạo tiếng Nhật:
- Trước khi trúng tuyển: Để giao tiếp cơ bản trong công việc và sinh hoạt hàng ngày tại Nhật.
- Sau khi trúng tuyển: Được tiếp tục đào tạo để trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết. Thời gian đào tạo trung bình từ 3 đến 5 tháng.
Phí đào tạo nghề (nếu có).
Phí hồ sơ và dịch vụ:
- Tổng phí dịch vụ không vượt quá 1 tháng tiền lương (hoặc 3 tháng cho hợp đồng 3 năm) theo quy định của Bộ Lao động và Bộ Tài chính.
Phí ký túc xá:
- Chi phí ăn ở trong thời gian đào tạo và học tập.
Những phụ phí phát sinh:
- Bao gồm giáo trình, áo quần đồng phục và đồ dùng học tập.
Quá trình chuẩn bị và hiểu rõ về các khoản chi phí sẽ giúp người lao động có kế hoạch tài chính rõ ràng khi bước vào chương trình xuất khẩu lao động tại Nhật Bản.
8. Các yếu tố ảnh hưởng đến mức lương của người lao động tại Nhật Bản
Mức lương của người lao động tại Nhật Bản phụ thuộc vào nhiều yếu tố như sau:
- Đặc thù ngành nghề: Công việc có độ nguy hiểm, độc hại và nặng nhọc thường có mức lương cao hơn, ví dụ như công việc đúc, hàn, sơn cơ khí. Yêu cầu công việc càng cao, mức lương càng cao.
- Tính chất công việc: Các công việc yêu cầu kỹ năng cao và tính chất chuyên môn đặc biệt thường có mức lương cao hơn. Thái độ làm việc và chất lượng công việc cũng ảnh hưởng đến mức lương.
- Vùng miền: Mức lương cơ bản thường khác nhau tùy thuộc vào vị trí địa lý. Thường thì lương ở ngoại ô sẽ thấp hơn so với trung tâm thành phố, nhưng cần xem xét chi phí sinh hoạt ở mỗi vùng.
Xem thêm: Visa Tokutei Gino là gì? Điều kiện để được xét Visa Tokutei Gino?
9. Đi hợp tác lao động Nhật Bản mấy năm?
Người lao động có thể tham gia các chương trình xuất khẩu lao động Nhật Bản với hợp đồng có thời hạn 1 năm hoặc 3 năm. Hợp đồng 1 năm thường phù hợp với những người muốn có trải nghiệm ngắn hạn và chi phí thấp hơn. Tuy nhiên, cần cân nhắc kỹ trước khi quyết định, vì khó có cơ hội đi Nhật lần thứ 2 sau khi kết thúc hợp đồng.
10. Các ngành nghề hợp tác lao động Nhật Bản
Người lao động có nhiều lựa chọn về ngành nghề khi tham gia hợp tác lao động Nhật Bản, bao gồm:
- Thực phẩm: Chế biến thực phẩm, làm bánh, chế biến rau.
- Cơ khí: Hàn, gia công cơ khí, dập kim loại.
- Xây dựng: Xây trát, cấp liệu bê tông, lái máy xúc.
- Thủy hải sản: Đóng gói tôm, chế biến cá, hàu.
- Công nghiệp: Đóng gói công nghiệp, dọn dẹp văn phòng.
- Nông nghiệp và may mặc.
11. Lựa chọn công ty hợp tác lao động Nhật Bản uy tín như thế nào?
Sau đại dịch, việc lựa chọn công ty hợp tác lao động Nhật Bản uy tín trở nên quan trọng hơn bao giờ hết để tránh rơi vào những tình huống không mong muốn. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng để bạn có thể xem xét khi lựa chọn một công ty uy tín:
- Pháp nhân công ty rõ ràng: Đảm bảo công ty có pháp nhân, và đánh giá dựa trên 5 tiêu chí để đảm bảo tính minh bạch và uy tín.
- Kinh nghiệm và địa chỉ rõ ràng: Chọn công ty có hoạt động lâu năm trong lĩnh vực xuất khẩu lao động và có địa chỉ văn phòng và trung tâm rõ ràng.
- Cam kết đóng phí không phát sinh: Tư vấn phí phải cam kết đóng chi phí mà không có phát sinh bất kỳ khoản nào khác.
- Sự liên kết với ngân hàng: Đảm bảo công ty có quan hệ với ngân hàng để đảm bảo an toàn và tin cậy khi thanh toán phí xuất cảnh.
- Chương trình nợ phí linh động: Cung cấp các chương trình nợ phí linh động tùy thuộc vào hoàn cảnh và lựa chọn của người lao động.
- Tuyển dụng trực tiếp, không qua trung gian: Chọn công ty tuyển dụng trực tiếp để tránh những rủi ro không cần thiết.
- Đơn hàng chất lượng và ổn định: Đảm bảo công ty cung cấp đơn hàng có việc làm ổn định và mức lương cao, có hình ảnh và bảng lương rõ ràng.
- Hỗ trợ xuyên suốt: Công ty cần hỗ trợ người lao động suốt quá trình làm việc tại Nhật Bản.
12. Một số câu hỏi thường gặp về việc đi hợp tác lao động Nhật Bản
12.1. Đi hợp tác lao động Nhật Bản có tốt không?
Hiện nay, xuất khẩu lao động Nhật Bản được nhiều người trẻ quan tâm. Tính đến năm 2021, tỷ lệ người lao động chọn Nhật Bản đang tăng cao nhất. Việc này phụ thuộc vào mức lương, chế độ và điều kiện làm việc, đa dạng ngành nghề mà Nhật Bản cung cấp.
12.2. Người lao động đi hợp tác lao động Nhật Bản cần những gì?
Chuẩn bị tinh thần, kiến thức, giấy tờ cần thiết, tiền mặt và đồ dùng cá nhân là những điều cơ bản người lao động cần khi đi Nhật Bản. Nên cân nhắc và chỉ mang những thứ thực sự cần thiết để tránh gánh nặng không đáng có.
12.3. Đi hợp tác lao động Nhật Bản ngành nghề nào tốt nhất?
Mọi ngành nghề đều có cơ hội tốt ở Nhật Bản, nhưng việc lựa chọn nghề nghiệp nên dựa trên khả năng và sở thích của bản thân. Tuy nhiên, một số ngành như nông nghiệp, xây dựng, cơ khí, may mặc và chế biến thực phẩm thường có mức lương hấp dẫn.
12.4. Làm thủ tục vay vốn ngân hàng để đi hợp tác lao động Nhật Bản như thế nào?
Người lao động có thể vay vốn tại các ngân hàng như AgriBank, Vietinbank và Ngân hàng chính sách. Cần chuẩn bị các giấy tờ như đề nghị vay vốn, giấy tờ tài sản đảm bảo, CMND và các giấy tờ liên quan đến việc làm ở nước ngoài. Công ty hợp tác lao động Nhật Bản cung cấp các giấy tờ như hợp đồng lao động để hỗ trợ quá trình vay vốn.
Trước khi quyết định tham gia hợp tác lao động Nhật Bản, người lao động cần hiểu rõ quy trình và yêu cầu, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến mức lương. Việc lựa chọn công ty xuất khẩu lao động uy tín là vô cùng quan trọng để tránh những rủi ro không mong muốn. Mức lương tại Nhật Bản thường phụ thuộc vào ngành nghề và vùng miền, với những ngành như nông nghiệp, xây dựng, cơ khí và chế biến thực phẩm thường có thu nhập tốt.
Việc vay vốn ngân hàng cũng là một phương án hỗ trợ cho những người lao động có điều kiện tài chính hạn chế. Trên thực tế, việc tham gia Hợp tác lao động Nhật Bản vẫn là lựa chọn hấp dẫn cho nhiều người, đặc biệt là những người trẻ đang tìm kiếm cơ hội mới.
